โดย พญ. รัตน์นภัส ตั้งมะโนมานะ
หมอสูติ-นรีเวช เฉพาะทางด้านมะเร็งสตรี
Certified Pregnant and Postpartum Trainer
“มดลูกเรามีกี่ข้างกันนะ”
วันนี้ ขอให้ความรู้เป็นรูปการ์ตูนง่ายๆ สำหรับผู้หญิง ที่มีปัญหาเกี่ยวกับตัวมดลูก รังไข่ ปูพื้นฐานกันก่อนนะคะ สำหรับสาวๆที่กำลังกังวลเกี่ยวกับโรคเนื้องอก ซีสต์ หรือประจำเดือนที่มาผิดปกติ
ตา หู แขนขา เรา มี 2 ข้าง จมูก มี 2 รู ตามี 2 ข้าง
แล้วว ….. มดลูก เราหละ …
คำตอบคือมดลูกคนเรามีเพียง 1 เดียว นะคะ
คำถามคือ
Q1: ถ้าตัดมดลูก แล้ว เราจะมีลูก ได้มั้ย … มีประจำเดือนมั้ยนะ….
A1: หน้าที่ของมดลูก คือ มีประจำเดือน เป็นที่อยู่ของทารกน้อยขณะตั้งครรภ์
ถ้าเรามีมดลูกอันเดียว –> ถ้าถูกตัดไปก็จะไม่สามารถมีบุตรได้ และไม่มีประจำเดือนอีกค่ะ
แต่…. สิ่งที่สาวๆมี 2 อันคือ รังไข่ …. ค่ะ (แสดงว่าร่างกายให้ความสำคัญกับเรื่องนี้มากเลยนะคะ)
หน้าที่ของมันคือการตกไข่ เพื่อมีบุตร และ สร้างฮอร์โมนเพศ นั่นเอง
Q2: ถ้าเราตัดรังไข่ไปหนึ่งข้าง จะมีบุตรยากมั้ย ???
A2: ถ้าตัดรังไข่ไปแล้ว หลายคนของคิดว่ารังไข่ ตกไข่เดือนละข้าง ซ้ายที อีกเดือนเป็นข้างขวาทีนึง แต่ความจริงแล้ว ถ้าเรามีรังไข่ข้างเดียว ร่างกายก็จะใช้ฮอร์โมนกระตุ้นรังไข่ที่เหลือให้ทำงานได้ปกติค่ะ
อีกทั้ง รังไข่อีกข้างที่มีลักษณะปกติ สามารถทำงาน “สร้างฮอร์โมนได้ตามปกติ” ค่ะ ดังนั้น การตกไข่จะ “ปกติ” ทุกรอบเดือนค่ะ ทั้งนี้ต้องดูด้วยนะคะ ว่า เรามีมดลูก มั้ย เพราะหน้าที่ของมดลูก คือ เป็นบ้านของทารก ให้น้องๆ อาศัยอยู่นั่นเองค่ะ ถ้าตัวมดลูกแข็งแรง การตกไข่ปกติ ก็สามารถมีบุตรได้ค่ะ
Q3: ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงมั้ย แก่ไวมั้ยคะ ถ้าตัดรังไข่ ??
A3: อย่างที่ทราบกันข้างต้นว่าการตัดรังไข่ข้างเดียว เรายังมีฮอร์โมนตามปกติ กลไกของร่างกายเรามีฟองไข่ให้ตกเยอะมากๆๆๆๆ เลยค่ะ ดังนั้น ฮอร์โมนเราก็จะทำงานได้ตามปกติไปจนถึงอายุที่เราหมดประจำเดือน หรือ วัยทองเลย ค่ะ ดังนั้น ไม่ต้องเป็นห่วงนะคะถ้าหมอตัดรังไข่ไปข้างนึง
แต่คนที่น่าเป็นห่วง คือ…. คนที่มีโรคที่รังไข่ทั้งสองข้างค่ะ เพราะอาจจะมีการผ่าตัดทำให้น้องไข่ของเราเสียการทำงานที่ปกติไป อันนี้ ก็ต้องปรึกษาหมอสูติประจำตัวอีกครั้งนะคะ ว่าจะส่งผลกระทบอย่างไรบ้าง